So sánh bồn bảo ôn áp suất cao và bồn không chịu áp – Nên chọn loại nào?

Trong các hệ thống nước nóng trung tâm, bồn bảo ôn là “trái tim” quyết định hiệu quả vận hành. Tuy nhiên, nên chọn bồn bảo ôn áp suất cao hay bồn không chịu áp để tối ưu chi phí và nhu cầu sử dụng? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Bồn bảo ôn nước nóng là gì?

Bồn bảo ôn nước nóng (hay còn gọi là bồn giữ nhiệt) là thiết bị chuyên dụng dùng để lưu trữ nước nóng trong các hệ thống trung tâm. Khác với bồn chứa thông thường, bồn bảo ôn được cấu tạo 2–3 lớp, trong đó lớp ngoài cùng làm từ inox hoặc thép sơn tĩnh điện, lớp trong bằng inox 304/316 an toàn cho nước sinh hoạt, và giữa hai lớp có lớp cách nhiệt bằng Polyurethane (PU) hoặc bông thủy tinh nén dày.

Nhờ thiết kế này, bồn bảo ôn có thể giữ nhiệt trong thời gian dài lên tới 72h, hạn chế tối đa thất thoát nhiệt ra môi trường. Đây là thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống nước nóng trung tâm của khách sạn, resort, bệnh viện, nhà máy hay hộ gia đình.

Vai trò của bồn bảo ôn trong hệ thống nước nóng

Bồn bảo ôn đóng vai trò trung tâm trong toàn bộ hệ thống nước nóng. Cụ thể:

• Lưu trữ nguồn nước nóng ổn định: Sau khi nước được đun nóng từ các nguồn như năng lượng mặt trời, bơm nhiệt heat pump hay nồi hơi (boiler), bồn sẽ chứa và phân phối đến các điểm sử dụng.
• Giữ nhiệt lâu dài: Lớp cách nhiệt dày giúp duy trì nhiệt độ nước ổn định, giảm thất thoát, từ đó tiết kiệm đáng kể năng lượng và chi phí vận hành.
• Đảm bảo nhu cầu dùng nước liên tục: Ngay cả khi thiết bị gia nhiệt không hoạt động (ban đêm, trời mưa nhiều ngày), bồn bảo ôn vẫn giữ nước nóng sẵn sàng phục vụ.
• Tăng tuổi thọ hệ thống: Giảm tình trạng gia nhiệt liên tục, bảo vệ thiết bị chính như heat pump hoặc boiler khỏi quá tải.

Có thể nói, bồn bảo ôn chính là “trái tim” của hệ thống nước nóng, quyết định đến hiệu suất, độ bền và mức tiết kiệm năng lượng của toàn bộ hệ thống.

Bồn bảo ôn áp suất cao là gì?

Bồn bảo ôn áp suất cao là loại bồn kín được thiết kế đặc biệt để chịu được áp lực nước lớn, thường dùng trong các hệ thống nước nóng trung tâm hoặc hệ thống công nghiệp. Không chỉ có khả năng giữ nhiệt lâu dài, bồn còn đảm bảo an toàn khi vận hành dưới áp suất cao, phù hợp cho những công trình đòi hỏi lượng nước nóng lớn và ổn định liên tục.

Ưu điểm:

• Chịu áp lực cao: Đáp ứng tốt hệ thống nước nóng trung tâm, cấp nước cho nhiều tầng hoặc nhiều điểm sử dụng mà không bị giảm áp.
• An toàn vận hành: Có van an toàn, giảm thiểu nguy cơ nổ, rò rỉ khi áp suất tăng quá mức.
• Ứng dụng đa dạng: Thích hợp cho khách sạn, resort, bệnh viện, nhà máy chế biến thực phẩm, dược phẩm…

Nhược điểm: Cao hơn nhiều so với bồn không chịu áp, do yêu cầu vật liệu và gia công phức tạp.

Bồn bảo ôn không chịu áp là gì?

Khác với loại bồn chịu áp, bồn bảo ôn không chịu áp là dạng bồn hở, được thiết kế thêm một lỗ thông hơi nhỏ ở phía trên. Lỗ này có tác dụng giảm tải áp lực tác động lên thành bồn trong quá trình chứa nước nóng.

Điểm đáng chú ý là dù không chịu áp lực, khả năng giữ nhiệt của bồn vẫn rất tốt, có thể bảo quản nước nóng ổn định lên tới 72 giờ liên tục, tương đương với bồn chịu áp.

Ưu điểm:

• Thành bồn có kết cấu mỏng và nhẹ hơn so với bồn áp suất cao, do không cần chịu tải áp lực lớn.
• Lỗ thông hơi: Được bố trí phía trên bồn, giúp cân bằng áp suất và bảo vệ thành bồn khỏi hiện tượng phồng hoặc nứt khi nhiệt độ nước thay đổi.

• Chi phí thấp hơn so với bồn chịu áp do cấu tạo đơn giản, thành bồn mỏng và nhẹ.

Nhược điểm:

• Không phù hợp cho hệ thống cần áp suất cao.
• Cần dùng thêm bơm tăng áp nếu bồn đặt thấp hoặc cột áp tự nhiên không đủ.

Bảng so sánh bồn bảo ôn áp suất cao và bồn không chịu áp

Để giúp bạn đọc có nhìn rõ hơn về bồn bảo ôn áp suất cao và bồn không chịu áp, chúng tôi đã làm bảng so sánh dưới đây:

Tiêu chí	Chịu áp (CA)	Không chịu áp (KCA)
Kiểu bồn	Kín	Hở, có lỗ thông hơi
Kết cấu	Vỏ & lõi dày hơn để chịu áp (hơi nước)	Mỏng & nhẹ hơn
Nhận diện	Có van xả an toàn (quá áp/quá nhiệt)	Lỗ thông hơi trên nắp
Giữ nhiệt	~72h (nóng); tương đương KCA	~72h (nóng); không kém CA
Lắp đặt & áp lực cấp	Phù hợp hệ kín có áp; cấp nước nóng ổn định	Nếu bồn đặt thấp: cần bơm sau bồn; nếu đặt cao: thường không cần bơm
Trọng lượng – thao tác	Nặng hơn, kết cấu cứng vững	Nhẹ hơn, dễ thao tác

Việc lựa chọn loại bồn cần dựa trên nhu cầu sử dụng cụ thể và hiện trạng hệ thống tại công trình.

• Với công trình quy mô lớn, nơi cần dùng nhiều bồn chứa nước nóng thì bồn chịu áp là lựa chọn tối ưu. Ưu điểm là giảm đáng kể số lượng bơm tăng áp cần thiết, từ đó tiết kiệm chi phí lắp đặt và vận hành.
• Với hộ gia đình, khách sạn nhỏ hoặc nơi sử dụng nước nóng không thường xuyên, bồn không chịu áp là giải pháp hợp lý. Loại bồn này giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu mà vẫn đáp ứng đầy đủ nhu cầu sử dụng, đặc biệt khi hệ thống hoạt động không liên tục.

Khả năng tương thích với các hệ thống nước nóng

Một trong những yếu tố quan trọng khi lựa chọn bồn bảo ôn chính là khả năng tích hợp với các công nghệ tạo nước nóng khác nhau. Tùy theo loại bồn chịu áp hay không chịu áp, mức độ tương thích, hiệu quả trao đổi nhiệt và yêu cầu kỹ thuật lắp đặt

Hệ thống máy nước nóng bơm nhiệt Heatpump

Máy nước nóng bơm nhiệt là thiết bị tận dụng nguồn năng lượng từ không khí đê làm nóng nước. Khi kết hợp với:

• Bồn chịu áp: Cho phép lưu trữ lượng nước lớn và duy trì áp lực ổn định, đặc biệt hữu ích khi hệ thống Heatpump cấp nước cho nhiều điểm sử dụng.
• Bồn không chịu áp: Thường dùng trong hệ thống dân dụng, áp lực thấp, lưu trữ nước nóng để Heatpump vận hành hiệu quả hơn, giảm tần suất bật/tắt

Lợi ích chung: Giảm chi phí điện, tăng tuổi thọ máy bơm nhiệt và đảm bảo nước nóng luôn sẵn sàng.

Hệ thống máy nước nóng NLMT

Máy nước nóng NLMT là giải pháp thân thiện với môi trường, tận dụng nguồn năng lượng tự nhiên. Có hai loại phổ biến: 

• Máy nước nóng NLMT ống chân không 
• Máy nước nóng NLMT tấm phẳng. 

Khi kết hợp với bồn bảo ôn giúp:

• Lưu giữ lượng nước nóng lớn tạo ra trong ngày, duy trì nhiệt độ lên đến 72 giờ.
• Người dùng có thể sử dụng nước nóng vào ban đêm hoặc những ngày ít nắng mà không cần đun lại, tiết kiệm chi phí điện/gas.

Điện trở dự phòng Heater

Điện trở dự phòng là giải pháp bổ sung nhiệt, thường được tích hợp trong bồn bảo ôn hoặc hoạt động song song với các hệ thống khác:

• Cung cấp nước nóng ngay lập tức: Khi các nguồn năng lượng chính như Heatpump hay NLMT chưa đủ nhiệt độ, điện trở sẽ kích hoạt, đảm bảo nước nóng luôn sẵn sàng.
• Duy trì nhiệt độ ổn định: Giúp bồn bảo ôn luôn duy trì nhiệt độ mục tiêu, đặc biệt trong mùa đông hoặc khi nhu cầu sử dụng tăng đột biến.

Tiêu chuẩn an toàn & chứng nhận chất lượng cần có của bồn bảo ôn

Khi lựa chọn bồn bảo ôn, yếu tố an toàn và chất lượng là điều quan trọng hàng đầu. Một bồn bảo ôn đạt chuẩn không chỉ đảm bảo vận hành ổn định, tránh rủi ro áp suất hay rò rỉ, mà còn kéo dài tuổi thọ, giảm chi phí bảo trì. Dưới đây là những tiêu chí và chứng nhận bạn cần chú ý:

Tiêu chuẩn an toàn cơ bản

• Áp suất làm việc an toàn:
  • Bồn chịu áp: thường ≥ 5 bar, có thể lên đến 10 bar tùy loại.
  • Bồn không chịu áp: hoạt động ở áp suất khí quyển (0–1 bar).
    Kiểm tra áp suất làm việc giúp tránh nguy cơ vỡ bồn hoặc hỏng van an toàn.
• Van an toàn:
  • Bồn chịu áp bắt buộc phải có van xả tự động để giảm áp suất khi vượt ngưỡng.
  • Van cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo hoạt động chính xác, tránh rủi ro quá áp.
• Kháng ăn mòn & chịu nhiệt:
  • Vỏ bồn nên làm từ inox SUS304/SUS316 hoặc thép tĩnh điện chất lượng cao.
  • Lớp cách nhiệt PU (polyurethane) cần đồng đều, không bị rỗ hoặc nứt, giúp giữ nhiệt tốt và chống mài mòn từ nước.

Chứng nhận chất lượng cần có

• ISO 9001: Chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng, đảm bảo bồn được sản xuất theo quy trình chuẩn.
• CE / Châu Âu (nếu nhập khẩu): Đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn an toàn điện – cơ – hóa chất của EU.
• TCCS / TCVN (Việt Nam): Các sản phẩm nội địa thường có tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, đảm bảo phù hợp với điều kiện sử dụng trong nước.
• Chứng nhận năng lượng / giữ nhiệt: Một số bồn có chứng nhận tiết kiệm năng lượng hoặc khả năng giữ nhiệt, giúp người dùng yên tâm về hiệu quả sử dụng lâu dài.

Lưu ý khi sử dụng bồn bảo ôn

Để bồn bảo ôn hoạt động bền bỉ, an toàn và duy trì hiệu quả giữ nhiệt lâu dài, người dùng cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

• Chọn đúng dung tích theo nhu cầu: Tránh mua bồn quá nhỏ (không đủ dùng) hoặc quá lớn (gây lãng phí đầu tư và điện năng cho hệ thống gia nhiệt bổ sung).
• Vị trí lắp đặt chắc chắn, thoáng mát: Đặt bồn trên nền vững chắc hoặc giá đỡ được thiết kế chịu tải. Với bồn lớn, nên tính toán thêm khung đỡ thép.
• Kiểm tra van an toàn và ống thông hơi: Với bồn chịu áp, cần đảm bảo van xả áp hoạt động tốt để tránh rủi ro nổ áp. Với bồn không chịu áp, cần thường xuyên kiểm tra lỗ thông hơi tránh bị tắc.
• Bảo trì định kỳ: Xả cặn lắng bên trong, vệ sinh lớp bảo ôn bên ngoài, kiểm tra lớp inox chống gỉ. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ bồn và giữ chất lượng nước.
• Không để bồn cạn nước hoàn toàn: Tránh tình trạng gia nhiệt khi không có nước, vì dễ gây hư hỏng điện trở dự phòng hoặc ảnh hưởng đến lớp cách nhiệt.
• Kết hợp hệ thống điện trở dự phòng đúng cách: Chỉ bật khi thật sự cần thiết (ngày mưa, trời lạnh kéo dài), hạn chế lãng phí điện năng.
• Tuân thủ tiêu chuẩn an toàn: Với bồn chịu áp, cần kiểm định định kỳ theo quy định để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.

Trên đây là những thông tin so sánh về bồn bảo ôn áp suất cao và bồn không chịu áp. Hãy cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng và ngân sách để đưa ra quyết định đúng đắn, đảm bảo hiệu quả lâu dài và an toàn trong quá trình vận hành.